Irga (Cotoneaster) to niski, pokładający się krzew występujący głównie w Azji. W Polsce, w stanie dzikim występują 3 gatunki. Pod nazwą irga (Cotoneaster) sklasyfikowane są rośliny z rodzaju należącego do bogatej i różnorodnej rodziny różowatych, a liczba gatunków irg jest niezwykle trudna do ustalenia. Rozpiętość w szacunkach wynosi od 50 do 400. Trudności z ustaleniem dokładnej ich liczby spowodowane są wegetatywnym rozmnażaniem i ogromnym wzajemnym podobieństwem.
Irgi dorastają najczęściej do 60 centymetrów wysokości, rzadko występując w formie drzewek. Tym niskim, kobiercowatym odmianom uroku dodają poziomo i szeroko rozpościerające się na dwa metry, w jednej płaszczyźnie, gałęzie. Pędy rozpościerają się równolegle na dwie strony, przypominając swym wyglądem szkielet ryby.
Ten jeden z najcenniejszych krzewów rozkwita na przełomie maja i czerwca ogromną ilością białych, drobniutkich, miododajnych
kwiatów. Jej piękno i wartość docenia się jednak najczęściej dopiero w okresie jesienno - zimowym. Jesienią te bujne krzewy wyróżniają się, bowiem przepięknym ubarwieniem liści i owoców. Ciemnozielone liście w zestawieniu z koralowymi kwiatami i jaskrawoczerwonymi owocami dają bardzo dekoracyjne efekty.
Z uwagi na swój pokrój, ozdobne, często zimozielone i błyszczące liście i jesienne
owoce jest wartym uwagi niezwykle urokliwym krzewem. Liście jesienią przebarwiają się na intensywnie czerwony kolor. Pojawiające się na roślinie jaskrawoczerwone, kuliste owoce pozostają gałązkach jeszcze długo po opadnięciu liści, czasem nawet do wiosny.
Irga wymaga gleb zasobnych, przepuszczalnych, zasadowych bądź obojętnych oraz słonecznych lub półcienistych stanowisk. Pamiętajmy by unikać gleb bardzo ciężkich i podmokłych. Po dobrym zakorzenieniu się irga całkiem nieźle znosi suszę, dla świeżo posadzonych krzewów susza może być jednak szkodliwa. Pamiętajmy, więc o jej podlewaniu.
Irga jest przepięknym krzewem często sadzonym w parkach i
ogrodach, na
tarasach i
balkonach. Doskonała roślina okrywowa, idealna do obsadzania murków, skalników, wzmacniania skarp i innych kompozycji ogrodowych. Posadzona wzdłuż muru przepięknie rozpościera na nim swe wachlarzowate gałęzie. Mrozoodporna roślina, wymagająca jednak odpowiedniej opieki w surowe zimy. Warto wtedy okryć ją długą słomą czy też gałązkami drzew iglastych. Pod śniegiem zimuje bowiem całkiem dobrze, w zimy bezśnieżne wymaga zabezpieczenia.
Przycięta irga szybko się regeneruje. Jeśli zbytnio przyrasta, przycięta wspaniale się zagęści. Co kilka lat wskazane jest również odmładzanie rośliny, poprzez przycięcie wiosną jej pędów na wysokości około 20 centymetrów. W ciągu jeszcze tego samego roku krzew z pewnością ponownie się rozrośnie. Pamiętajmy o wycinaniu uszkodzonych, szpecących krzew gałązek, martwych i zbyt zagęszczonych, młodych pędów. Gatunki tracące liście możemy przycinać latem po kwitnieniu. Z kolei gatunki zimozielone przycinamy wiosną, by pobudzić krzew do intensywniejszego wzrostu.
Irgę rozmnażamy z nasion wymagających stratyfikacji przez okres 3-4 miesięcy, nawet do 1 roku. Kiełkowanie przyspiesza stratyfikacja ciepło-chłodna. Po takim przygotowaniu
nasiona wysiane wiosną szybko kiełkują. Jeśli jednak decydujemy się na jej uprawę po raz pierwszy, postarajmy się o zakup gotowych już sadzonek od sprawdzonego hodowcy. Zakupioną sadzonkę sadzimy z bryłą korzeniową, podobnie jak rośliny iglaste. Gatunki zrzucające liście możemy rozmnażać przez
sadzonki niezdrewiałe, gatunki zimozielone przez sadzonki półzdrewniałe z piętką. W drugiej połowie jesieni możemy także wykonywać odkłady.
Sadząc irgę pamiętajmy, iż niezwykle szybko rozprzestrzenia się na boki. Na powierzchnię 1m² sadzimy się 8-10 roślin. Starsze okazy źle znoszą przesadzanie.
Szwedzka irga „Coral Beauty" to wspaniały przedstawiciel swego gatunku. Niski, półzimozielony krzew z gałązkami łukowato rozpostartymi nad ziemią. Jej czerwone owoce obficie pokrywają gałązki. Posadźmy ją na stanowisku słonecznym, suchym. Coral Beauty nie znosi bowiem nadmiaru wilgoci.
