Strefy mrozoodporności roślin w Polsce

Strefy mrozoodporności
Dodane przez: e-ogrody
Każdy ogrodnik jak i rolnik powinien umieć rozróżnić tereny o zwiększonym i zmniejszonym zagrożeniu przymrozkowym, aby nie popełnić błędów przy lokalizacji swoich roślin.
Na podstawie map W. Heinzego i D.Schreibera (którzy dokonali podziału Europy na strefy klimatyczne według zasad podobnych do przyjętych przez Ministerstwo Rolnictwa USA przy tworzeniu w 1960 r. mapy stref klimatycznych Stanów Zjednoczonych) opracowano przybliżony podział kraju na strefy klimatyczne pod względem możliwości uprawy poszczególnych gatunków i odmian w zależności od ich wymagań cieplnych. Podział ten oparty jest o przeciętne minimalne temperatury w poszczególnych regionach.


Strefy mrozoodporności w Polsce
Najlepsze warunki cieplne dla uprawy roślin panują w strefie 7a, potem w 7b; najgorsze w 5b. Dobierając gatunki do ogrodu należy zwrócić uwagę, jaki numer strefy jest przydzielony danej roślinie, będzie on informował nas o stopniu przystosowania jej do znoszenia niskich temperatur. Strefa 7a i 7b ze względu na wpływy klimatu morskiego posiada warunki najbardziej sprzyjające uprawie roślin zimozielonych i wrażliwych roślin iglastych i liściastych. W okolicach Krakowa i Rzeszowa gdzie obserwuje się wpływ klimatu kontynentalnego uprawa niektórych mało wytrzymałych roślin może być możliwa tylko w okresach między mroźnymi zimami. Wobec różnego zagrożenia poszczególnych obszarów przez przymrozki, przy lokalizacji uprawy należy przestrzegać następujących reguł:

W klimacie surowym lub na terenach bardziej zagrożonych przez przymrozki należy uprawiać w miarę możliwości rośliny wyższe. Wtedy najmniej mrozoodporne organy, np. kwiaty lub owoce, będą bezpieczniejsze gdyż znajda się dalej od gleby, w cieplejszej warstwie powietrza. W terenie urzeźbionym najkorzystniejsze warunki uprawy roślin wrażliwych na przymrozki, np. drzew i krzewów owocowych panują w środkowych i wyższych częściach zboczy. Powyżej przeszkody spiętrzającej zimne powietrze niebezpieczeństwo przymrozku jest zawsze większe niż poniżej.

W obrębie każdej strefy może znajdować się wiele rejonów z mikroklimatem łagodniejszym lub ostrzejszym od przeciętnego w danej strefie. Dlatego wyznaczone temperatury krytyczne należy traktować jako orientacyjne. Obecnie np. w strefach 6a i 6b uprawia się rośliny spotykane częściej na zachodzie Europy tj. cedry związane jest to również z łagodniejszymi zimami w ostatnich latach. Najlepiej jednak mieszkając w strefie 7 decydować się na rośliny przypisane do tej samej strefy, bądź strefy niższej.

Zimotrwałość roślin nie jest wyłącznie cechą gatunkową czy odmianową, zależy od warunków pogodowych, ale także i glebowych oraz agrotechnicznych. W okresie niebezpieczeństw przymrozków należy pod roślinami wrażliwymi na niskie temperatury ograniczyć spulchnianie gleby (uprawki wiosenne, odchwaszczanie). Spulchniona gleba bardziej ochładza niż odleżała. W walce z przymrozkami czynnikiem korzystnym jest również utrzymanie wysokiej kultury gleby oraz nawożenie. Nawozy potasowe, fosforowe zwiększają odporność roślin na przymrozki natomiast azotowe ją zmniejszają.

Rośliny są najbardziej mrozoodporne na początku zimy (grudzień, początek stycznia) a wraz ze zbliżaniem się wiosny ich mrozoodporność spada. Im aktywniejsza jest wegetacja rośliny przed przymrozkiem tym na ogół uszkodzenia są większe. Nagłe intensywne ocieplenie na przedwiośniu oraz nawroty chłodów późna wiosną, w pełni wegetacji, jak również ochłodzenia wczesnojesienne przy nie zakończonej jeszcze wegetacji często występują w naszym klimacie i zagrażają roślinom. Niektórzy uważają, że wiosenne przymrozki są niebezpieczne tylko wtedy, gdy występują po ciepłym okresie 10-12°C utrzymującym się nie krócej niż 8-10 dni. Natomiast jesienią wtedy, gdy przerywają ciepłą pogodę. Ważne jest, aby pamiętać o zabezpieczeniu roślin właśnie w tych okresach. Stosowane od wieków przykrywanie roślin słomą, trzciną, liśćmi, trocinami, foliami umożliwia utrzymanie pod nimi wyższej temperatury. Zmniejsz ono wypromieniowanie ciepła w czasie pogodnych bezchmurnych nocy przymrozkowych. Młode rośliny są wrażliwsze niż starsze, które mają głęboko osadzone korzenie. Dlatego szczególnej osłony (ze słomy lub trzciny) i zabezpieczenia mogą wymagać wrażliwe na mrozy rośliny przez pierwsze 2-4 lata po posadzeniu.


Parę rad jak ochronić ogród przed mrozem
Krzewy wrażliwe na mrozy i przymrozki, trzeba zabezpieczyć najlepiej wokół każdego wbić w ziemie cztery kołki a następnie rozpiąć miedzy nimi matę z juty lub folię. Przestrzeń między okrywą a krzewem wypełniamy liśćmi np. paproci lub styropianowymi kulkami. Róże to delikatne krzewy, które nie okryte nie przetrwają naszych zim. Do ich okrycia należy przystąpić w połowie listopada. Róże krzewiaste obsypujemy ziemią do wysokości 20 cm. Róże pnące zdejmujemy z podpór i kładziemy na ziemi. Podstawę krzewu przykrywamy ziemią jak róże krzewiaste natomiast koronę mocujemy do podłoża i okrywamy matą, słomą lub gałązkami drzew iglastych. Zimozielone rośliny, wrażliwe na mróz nie możemy podczas chłodów zakrywać, ponieważ wymagają do przetrwania światła. Jeśli się zapowiada mroźna zima ustawmy wokół nich ekrany z juty. Osłona taka przepuści odpowiednią ilość światła a jednocześnie zabezpieczy przed mrozem i lodowatymi wiatrami. Gruntowe przymrozki mogą częściowo uszkodzić odporne, śpiące bulwy roślin np. mieczyków a także wrażliwe byliny. Najlepiej okryć glebę wokół roślin grubą warstwą liści, słomy a dla obciążenia położyć na wierzchu kamienie. Prowadzone przy ścianie drzewka owocowe, można ochronić przed mrozem włókniną ogrodniczą. Najpierw parę cm. nad wierzchołkami drzewek wbijamy w ścianę parę haczyków i zawieszamy na nich materiał. Jeśli paliki oprze się o ścianę zasłona nie będzie się zapadała. Tego typu zasłonę można zakładać na noc i odsłaniać na dzień. Wrażliwe na mróz rośliny tj. paprocie można obsypać grubym popiołem zmieszanym ze sproszkowana korą wewnątrz takiego kopczyka są dobrze chronione przed przymrozkami.
Nie należy nigdy ratować rośliny wylewając na zmrożoną glebę ciepłej wody ani starać się ją ogrzać strumieniem ciepłego powietrza, zabije ją to od razu. Można natomiast okryć roślinę liśćmi lub jutą, aby zaczęła stopniowo odmarzać i powoli powracać do życia.
Zaczerpnięte z: www.projektoskop.pl
Dodane przez: e-ogrody.com
2009-06-23 15:30:14